Google Custom Search

Indo-Rock: Introductie

Terugblik op de Indo-Rock, instrumentale rock & roll die gespeeld werd in de periode 1958-1965 door Nederlandse gitaargroepen, die volledig of in belangrijke mate bestonden uit muzikanten van Indische of Ambonese afkomst. Met een overzicht van de Indo bands, waarvan instrumentals op plaat of band (live) bekend zijn. De Indo-Rock pioniers leverden een unieke bijdrage aan ons muzikaal cultureel erfgoed.

 

Alle Indo-Rock bands die op deze site worden opgenomen voldoen aan bovenstaande definitie, die eind 1970-er jaren gelanceerd werd door een handjevol verzamelaars van Nederlandse gitaarrock. Bij de vocale rock & roll van de Indo bands spreken we over Indo-Rock vanwege de kenmerkende begeleiding met vaak lange instrumentale breaks. Ondanks dat ook een aantal Nederlandse groepen door deze Indo bandjes beïnvloed werden en dus een indorock sound hadden, behoren zij niet in deze categorie thuis. Ze zijn o.a. te vinden op mijn site Neder-Gitaar-Rock.

 

The Skyrockets (1960) in de voormalige CNR Studio aan de Sumatrastraat, Den Haag (fotocollectie: Jan Schouten)
The Skyrockets (1960) in de voormalige CNR Studio aan de Sumatrastraat, Den Haag (fotocollectie: Jan Schouten)

Mijn eigen inspiratie voor het woord Indo-Rock kwam door de gitaarmuziek van Electric Johnny & his Skyrockets, vanwege hun unieke en grote bijdrage aan instrumentale gitaarrock in de periode 1960-1962. Zelf gebruikte ik de term term Indo-Rock voor het eerst in januari 1975. Ik schreef toen een brief aan VARA radio producer Willem van Beusekom [RIP], waarin ik een suggestie deed om weer eens een uitzending van "Popreconstructie" over Nederrock te maken. Ik tipte hem over de LP Johnny & his Skyrockets, uitgebracht door Dick Waanders van Diwa Records. Ik had er een hele lijst bij gedaan met platen van Nederrock groepen met vooral Indo's in de bezetting en die samengebracht onder de noemer Indo-Rock.

Het idee was eigenlijk dat je net zoals je bij het woord 'surf music' onmiddellijk wist met wat voor soort jaren 60 muziekstijl je te maken had.

Op 18-02-1975 heeft Willem van Beusekom in een radio uurtje over Nederrock de term Indo-Rock ook daadwerkelijk voor de eerste keer op de radio verkondigd! De allereerste publicatie waarin ik de stijlnaam Indo-Rock gebruikte, schreef ik in het najaar van 1977 voor het Engelse blad "New Gandy Dancer" - The Magazine for Rock Instrumental Music (Issue 10 - November 1977).


Popreconstructie - Willem van Beusekom- 18-2-1975                 New Gandy Dancer nov. 1977

 

Met name Peter Riefhof [R.I.P.] (verzamelaar en kenner van de oude Haagse scene), Leon Donnars (hij spoorde de oude Indorockers op, was producer van het Indo-Rock programma op Radio Lokatel en oprichter van de Stichting Indo-Rock), George Evers (hij publiceerde een aantal boeken in eigen beheer over Instrumentale Rock) en Louis Smeets (producer van de Rock & Roll Methode op Hilversum 3) hebben begin 1980-er jaren bijgedragen aan de snelle verspreiding van het nieuwe woord Indo-Rock als een apart  Nederlands rock-'n-roll genre.

 

Fraai sfeerbeeld van de Haagse Indo-Rock Scene ca. 1965 - The Black Eye in Rolschaatspaviljoen Zuiderpark  Liggend: Ruud Toorop, staand Tony Lentze (l) en Harry Bredow (r), achterin Joop Ketting Olivier  (foto: Sam Patty / collectie: Jan Patty)
Fraai sfeerbeeld van de Haagse Indo-Rock Scene ca. 1965 - The Black Eye in Rolschaatspaviljoen Zuiderpark Liggend: Ruud Toorop, staand Tony Lentze (l) en Harry Bredow (r), achterin Joop Ketting Olivier (foto: Sam Patty / collectie: Jan Patty)

De eerste Indo bandjes waren actief in Rotterdam en Den Haag, maar ook in steden als Amsterdam, Zaandam, Vlissingen, Maastricht, Groningen en andere plaatsen waren ze te vinden. The Tielman Brothers waren de trendsetters en hun roots zoals de traditionele Indonesische volksmuziek, krontjong, gamelan, Hawaiian steelgitaar melodieën en de muziek van gitaarpionier Les Paul wisten ze in de 2e helft van de 1950-er jaren te vermengen met de toen net in opkomst zijnde rock & roll klanken. Hun platenproduktie voor Bovema in de periode 1959-1961 die uitkwamen op het Imperial label, bevatten bijna reeds alle ingrediënten voor de Indo-Rock.

In 1961 verschenen ook de eerste albums van The Ventures in Europa en deze stijl sprak een groot aantal Indo gitaristen enorm aan. Strakke, soms rollende en dan weer gevoelige gitaarpartijen en een vleugje country, dat was het helemaal. De beide gitaristen Bob Bogle (sologitaar) en Don Wilson (ritmegitaar) speelden op een Fender Jazzmaster (bassist Nokie Edwards nam ook regelmatig de solopartij voor zijn rekening op een Jazzmaster) en dit is mogelijk de verklaring voor de opmars van deze gitaar onder de Indo groepen. Andy Tielman verklaarde later: 'We gingen over van Gibson gitaren op Fender, want daar kon je beter mee gooien. Ze waren lichter, weet je.'

The Ventures - Bob Bogle [RIP] & Don Wilson 1960
The Ventures - Bob Bogle [RIP] & Don Wilson 1960

Het essentiële element van de Indo rockers was hun compacte speelwijze, waarbij drums, bas- en ritmegitaar een eenheid vormden en de sologitaar zijn eigen partij speelde. Een extra ritmegitarist of soms 2e sologitarist ondersteunde de sologitarist met staccato-riffs, versterkte accenten, tegenritmes of zwaardere baslijnen over twee of drie snaren gespeeld. Stuwende gitaren op de lage snaren. Andy en Reggy Tielman brachten aan het eind der 1950-er jaren reeds op onnavolgbare manier hun instrumentals op deze wijze voor het voetlicht.

Een groot aantal Indo rockers kreeg aanlokkelijke aanbiedingen om in Duitse clubs als professionele muzikanten aan de slag te gaan en de hoogtij dagen van de Indo-Rock braken aan, totdat de veel goedkopere Engelse bands omsteeks 1964 met hun beat muziek voorgoed een einde maakten aan deze scene. In Nederland zelf kenden we nog een aantal andere stromingen binnen de Indo-Rock. Allereerst zijn er de groepen die een mix speelden van Latin dansritmes en instrumentale rock & roll en ook experimenteerden met 2 sologitaristen. De belangrijkste exponenten van deze South-American Rock stijl waren uiteraard de 'uitvinders' hiervan Electric Johnny & his Skyrockets en verder bekende bands zoals The Rollers, Boy & his Rollin' Kids, Tony & his Magic Rhythms en The Hap-Cats. Het repertoire van The String-A-Longs paste in die tijd naadloos aan bij de stijl van de Indo bands. Dan zijn er nog de groepen, die piano en orgel integreerden in de Indo-rock. De Rotterdamse Oety & his Real Rockers leverden de basisarrangementen en de latere muzikanten voor de supergroep The Javalins.

 

Helaas werd er in verhouding bitter weinig studiomateriaal opgenomen in de gouden jaren van de Indo-Rock 1961-1963, de kans werd de top Indo bands vaak wel aangeboden, maar er was te weinig animo bij de muzikanten zelf. De minder bekende groepen kwamen nauwelijks aan de bak, omdat er sowieso al weinig interesse bestond bij de meeste platenmaatschappijen. Gelukkig zijn er achteraf gezien nog opmerkelijk veel privé bandopnamen gemaakt in de de periode 1961-1965. Met name het audio- en beeldarchief van Sam Patty [RIP], dat nu beheerd wordt door zijn broer Jan en de Stichting Indo-Rock is uniek te noemen en is met recht een brok muzikaal historisch erfgoed van de roemruchte Indo-Rock scene.

 

Sam Patty in de weer met zijn twee ReVox (model E36) bandrecorders.
Sam Patty in de weer met zijn twee ReVox (model E36) bandrecorders.

De term Indo-Rock wordt heden ten dage te pas en te onpas overal opgeplakt en omdat de vlag de lading nu niet meer dekt, breng ik in mijn Indo-Rock-Gallery alleen die Indo-Rock bands bijeen, die voldoen aan de oorspronkelijke bedoeling van bovengenoemde definitie.

 

© pmouse, juli 2000

Andy Tielman [RIP] geb. Makassar, Celebes 30-5-1936; overl. Rijswijk 10-11-2011
Andy Tielman [RIP] geb. Makassar, Celebes 30-5-1936; overl. Rijswijk 10-11-2011

informatiebronnen en literatuur:

 

•Riethof, Peter: The Crazy Rockers (The Fab. Sounds of the 60's #18, Boxtel 1978)

•Riethof, Peter: The Javalins (The Fab. Sounds of the 60's #21, Boxtel 1979)

•Evers, George: Story Of The Javalins (private publication, Oostwoud 1983)

•Wenske, Helmut / Brunings / Alsman / Donnars, Leon / Hyde: Eastern Age, Indonesische R&R-, Dance-& Show Bands 1956 - 1965 (Bückse der Pandora, Wetzlar 1984).

•Raay, Hans de / Evers, George: Indo-Rock Discografie (private publication, Oostwoud/Zaandam 1985)

•Evers, George / Räppold, Knut: Die Indorock Discographie (private publication, Essen 1988)

•Rüttgers, Bernd / Noever, Peter: Java Guitars, Indo-Bands Im Bild (private publication, Düsseldorf 1989)

•Mutsaers, Lutgard: Rockin' Ramona (SDU, 's Gravenhage 1989)

•Noever, Peter: Indo-Bands Machten Show (Artist 7/1990)

•Noever, Peter: Tielman Brothers / Vier Brüder und der Rock'n' Roll (Artist 11/1990)

•Noever, Peter: Tielman Brothers / It's Fender Time (Artist 12/1990)

•Noever, Peter: Tielman Brothers / Show-Time - und das Publikum Raste (Artist 1/1991)

•Noever, Peter: Tielman Brothers / Andy blieb der Show-Garant (Artist 2/1991)

•Noever, Peter: Tielman Brothers / Späte Würdering (Artist 3/1991)

•Dümpel, Inge / Brunings, Woody: 40 Jaar Crazy Rockers (Carmiggelt, Sneek 2000)

•Tielman, Andy: That's My Life (Sir Winston / Pharos, Rijswijk 2006)

•Smilde, Harm Peter: Helden van Toen - The Tielman Brothers en de Nederlandse rock-'n-roll 1957- 1967 (Uitgeverij SWP, Amsterdam 2017)

 

 

• Stichting Indo-Rock (Leon Donnars) -  Den Haag

Was een niet commerciële Stichting van 1993 t/m 2007 met als doelstelling: Het promoten van de Indo-Rock en het in stand houden van de Indo-Rock cultuur. De donateurs ontvingen elk kwartaal een informatieblad. De allerlaatste uitgave (Jaargang 14 nummer 56) verscheen in april 2007.

 

Voor reacties, verbeteringen en aanvullingen zie Contact (formulier)