George de Fretes

1921 - 1981

 

De ongekroonde koning van de Hawaiian steelgitaar

 

1921

George de Fretes wordt op 23 december 1921 geboren in Bandoeng (Indonesië) als zoon van Anton Balthasar de Fretes en Carolina Tersemas. George stamt af van een traditioneel Ambonese familie. Vader Anton de Fretes heeft een functie bij het KNIL (Koninklijk Nederlands-Indisch Leger).

1925-1936

De familie De Fretes verhuist naar Batavia, het huidige Jakarta.

 

Als kleuter speelt George op met water gevulde flessen en op deze flessofoon tinkelt hij met een ijzeren staafje. Via platen van Sol Hoopii en Andy Iona leert hij zichzelf op een ukelele en gitaar Hawaiian muziek spelen. Als hij negen jaar is wordt zijn gitaar omgebouwd tot Hawaiiangitaar. Hij bekwaamt zich ook op de banjo, mandoline,trompet, saxofoon en viool.

 

 

1937

Als zestienjarige formeert hij samen met zijn broer Arie het Hawaiian ensemble The Royal Hawaiian Quintet. Met zijn eerste eigen nu legendarische compositie Royal Hawaiian Hula winnen ze een Hawaiian concours in augustus 1937.

1938

Onder de naam The Royal Hawaiian Minstrels, waarvan nu ook de zangers Joost Aipassa en Bill Toma ( = Nan von Arnoldi) deel uitmaken wordt George met zijn orkest uitgeroepen tot Kampioen van de Archipel tijdens een concours in Soerabaya.

 

George is met zijn Royal Hawaiian Minstrels in verschillende bezettingen te beluisteren via de NIROM (Nederlands Indische Radio Omroep). 

1939-1940

De Royal Hawaiian Minstrels krijgen veel werk en worden de best betaalde Hawaiian band in Nederlands Indië.

 

THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS - SUARA ISTANA vlnr: Charles Lamoh - Theo Mandagi - Bram Titaley - George de Fretes - Sjarifin - Jan Lamoh - Arie de Fretes (fotocollectie: Jean Thomassen)
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS - SUARA ISTANA vlnr: Charles Lamoh - Theo Mandagi - Bram Titaley - George de Fretes - Sjarifin - Jan Lamoh - Arie de Fretes (fotocollectie: Jean Thomassen)

1941

In september 1941 sluit George zich aan bij het reizend showgezelschap Sinar Sari (= Rijzende Zon). Het ensemble speelt ook onder de naam The Melody Makers. De act van George bestaat onder andere uit het geblinddoekt spelen van Ticklin' The Strings, een nummer van King Bennie Nawahi.

Tijdens een van de tournees ontmoet George de zangeres en Hawaiian danseres Joyce Aubrey. Hij trouwt met haar. 

1943

Na de bezetting begin 1942 van Indonesië door Japan wordt Amerikaanse en Hawaiian muziek verboden. De Royal Hawaiian Minstrels moeten hun naam veranderen.

 

George en Arie de Fretes richten in 1943 het krontjong ensemble Suara Istana (= Stem uit het Paleis) op. De bezetting bestaat naast de broers De Fretes uit Bram Titaley, F. van Harling, Theo Mendagi en de broers Charles en Jan Lamoh.

1945

Na de oorlog speelt George met zijn ensemble in het circuit van de Welfare-artiesten. Die door Nederlands-Indië trekken ten tijde van de politionele acties. The Royal Hawaiian Minstrels bestaan dan uit de vijf broers George, Arie, John, Peter en Anton de Fretes, Bram Titaley en Joyce Aubrey. Pianist Oswald 'muis' Wolff speelt ook regelmatig mee.

 

George maakt ook radio-opnames met zijn ensembles bij Radio Batavia en de ROID (Radio Omroep In Overgangstijd). Na 1949 is alleen de RRI (Radio Republik Indonesia) nog in de lucht.

 

THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS vlnr: John de Fretes -Anton de Fretes - George de Fretes - Oswald Wolff - Peter de Fretes (bas) - Arie de Fretes (fotocollectie: Jean Thomassen)
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS vlnr: John de Fretes -Anton de Fretes - George de Fretes - Oswald Wolff - Peter de Fretes (bas) - Arie de Fretes (fotocollectie: Jean Thomassen)

1946

Dochter Elvira Carolina (Wanda) wordt op 8 januari 1946 geboren.

1951

Samen met zijn 5-jarige dochter Wanda neemt George de Fretes het nummer Pretty Baby in een studio in Batavia op. De andere song Broken Promise, wordt door George zelf gezongen.

1952

Na de scheiding vertrekt Joyce Aubrey met haar dochtertje Wanda eind 1952 met de boot Oranje naar Nederland. Zij wordt zangeres bij The Mena Moeria Minstrels (Amboina Serenaders) o.l.v. Rudi Wairata.

1956

George speelt naast Hawaiianmuziek ook trompet in een jazzorkest met Oswald 'muis' Wolff (piano), Leo Massengi (alt saxofoon - later in Limburg sluit hij zich aan bij The Black Diamonds en speelt ook nog bij The Rhythm-Brothers en The Tielman Brothers), Anton de Fretes (bas), Bart Risakotta (drums) en Tutus Sigarlaki (tenor saxofoon)

 

In Soerabaya zit George in een combo met Pi Nazloomian (gitaar), Evert Haccan (gitaar) en Guus Hehuwat (bas)


George trouwt met Cara (Caramba Carilla) Oliveira (geb. 5 oktober 1939), uit het huwelijk worden twee zonen geboren.

1958

George komt als verstekeling aan boord van MS Johan van Oldenbarnevelt naar Nederland.

Na een korte internering in Doetinchem vestigt hij zich in Den Haag. Hij krijgt een platencontract bij Phonogram van Jan de Winter en richt de Royal Hawaiian Minstrels (Hawaiianmuziek) en Suara Istana (Krontjong muziek) opnieuw op. George's ex-vrouw Joyce Aubrey en haar nieuwe echtgenoot bassist Fred Hoogduin maken deel uit van de nieuwe bezetting, die verder bestaat uit Bill Toma (zang/gitaar) en Eddie Scipio Blume (ukelele). Ook Wanda is regelmatig bij optredens aanwezig als Hawaiian danseres en zangeres.

 

Op 1 september 1958 treden ze voor het eerst op tijdens de Disco Dealers Dag van Phonogram in de stadsschouwburg te Utrecht en op 20 september staan ze in de grote zaal van Tivoli (Utrecht). De groep treedt dan voor 'eigen' publiek op tijdens een avond georganiseerd door de Riched Club.

 

De eerste plaatopnamen en radio optredens volgen.

 

Advertentie in de Tuney Tunes van december 1958 (1e plaatopnamen)
Advertentie in de Tuney Tunes van december 1958 (1e plaatopnamen)

The Royal Hawaiian Minstrels verschijnen op 20-12-1958 in de AVRO TV Weekend-Show. George is geblindoekt te zien in Ticklin' The Strings.

 

GEORGE DE FRETES speelt geblinddoekt Ticklin' The Strings (AVRO TV Weekend-Show 20-12-958) (fotocollectie: Jean Thomassen)
GEORGE DE FRETES speelt geblinddoekt Ticklin' The Strings (AVRO TV Weekend-Show 20-12-958) (fotocollectie: Jean Thomassen)
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS - AVRO TV Weekend-Show 20-12-958 vlnr: Bill Toma - Joyce Aubrey - Eddie Scipio Blume - George de Fretes - Fred Hoogduin Op de voorgrond de kleine Wanda als Hawaiian danseres. (fotocollectie: Jean Thomassen)
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS - AVRO TV Weekend-Show 20-12-958 vlnr: Bill Toma - Joyce Aubrey - Eddie Scipio Blume - George de Fretes - Fred Hoogduin Op de voorgrond de kleine Wanda als Hawaiian danseres. (fotocollectie: Jean Thomassen)

1960

Eddie Scipio Blume gaat bij de Hawaiian band van steeler Mike Anoi alias Ir. Guus 'broer' Arends spelen. Als vervangers komen onder andere Eric Binkhuysen (naar The Marlins), Gus de la Rambije (naar The Black Magic Stars) en Wim van der Beek bij de Royal Hawaiians spelen.

 

1961

Tijdens het vervullen van zijn militaire dienstplicht speelt Robby Latuperisa (ex- The Hurricane Rollers) in de periode 1961-1962 regelmatig mee op basgitaar bij The Royal Hawaiian Minstrels.

 

THE HOT JUMPERS met GEORGE DE FRETES vlnr: Oscar Rexhauser - Hawaiian danseres ? - George de Fretes - Dolf van Caspel (fotocollectie: Dolf van Caspel)
THE HOT JUMPERS met GEORGE DE FRETES vlnr: Oscar Rexhauser - Hawaiian danseres ? - George de Fretes - Dolf van Caspel (fotocollectie: Dolf van Caspel)

1962

THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS 1962 vlnr: Joyce Aubrey - Fred Hoogduin - Wim van der Beek - George de Fretes - Bill Toma - Robby Latuperisa (fotocollectie: Jean Thomassen)
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS 1962 vlnr: Joyce Aubrey - Fred Hoogduin - Wim van der Beek - George de Fretes - Bill Toma - Robby Latuperisa (fotocollectie: Jean Thomassen)

1963

The Royal Hawaiians maken samen met andere artiesten een tournee langs de Amerikaanse clubs in Duitsland onder de naam Honolulu Holiday Show.

 

 

THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS vlnr: Ming Luhulima - Harry Seegers - Elly Baron - Leon Merlingmeyer - George de Fretes
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS vlnr: Ming Luhulima - Harry Seegers - Elly Baron - Leon Merlingmeyer - George de Fretes

1964

THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS vlnr: ? - Sita Flippo - Guus 'broer' Arends - Wanda - George de Fretes - Bill Toma - John de Fretes (fotocollectie: Jean Thomassen)
THE ROYAL HAWAIIAN MINSTRELS vlnr: ? - Sita Flippo - Guus 'broer' Arends - Wanda - George de Fretes - Bill Toma - John de Fretes (fotocollectie: Jean Thomassen)

De Fretes vertrekt in december 1964 naar Amerika

1965

In Californië speelt George op een groot feest van de Indische gemeenschap. De Fretes verblijft daarna een half jaar op Hawaii, waar hij samen speelt met diverse steelgitaristen.

1966-1969

George gaat samen met The Tielman Brothers op tournee door Duitsland, Zwitserland en Zweden. Met het orkest van de Duitse trompettist Frank Valdor neemt hij in 1966 in de studio het album Hawaii Beat A Go Go op.

 

GEORGE DE FRETES en REGGY TIELMAN
GEORGE DE FRETES en REGGY TIELMAN
THE TIELMAN BROTHERS met GEORGE DE FRETES vlnr: Rob Latuperisa - George de Fretes - Jane Tielman - Andy Tielman - Loulou Tielman - Ilse Tielman (Hollard) - Leo Masengi - Reggy Tielman
THE TIELMAN BROTHERS met GEORGE DE FRETES vlnr: Rob Latuperisa - George de Fretes - Jane Tielman - Andy Tielman - Loulou Tielman - Ilse Tielman (Hollard) - Leo Masengi - Reggy Tielman

George vestigt zich in 1969 in Los Angelos. Hij blijft er optreden voor de Nederlandse kolonie.

1978

George de Fretes samen met Rudi Wairata, John de Fretes en Peter de Fretes tijdens de inwijding van de Hawaii-zolder van Gerard Dillen (†) in Haarlem.

1981

Op 19 november 1981 overlijdt George de Fretes in Los Ageles aan een hartaanval. Hij wordt naast zijn idool Sol Hoopii begraven en krijgt dezelfde bronzen gedenkplaat.

 

George de Fretes (Tjoh voor zijn vrienden) wordt gezien als de belangrijkste exponent van de z.g. krontjong-hawaiian stijl. Jonge Indo rockers horen aan het eind der jaren vijftig zijn platen bij hun ouders en nemen deze stroming mee in hun muzikale bagage.

1998-2001

Rarity Records brengt op initiatief van Hans de Raaij een CD uit met de titel The Home Tapes vol.1. Er zullen nog 4 CD's met dergelijke unieke oude bandopnamen volgen. De familie De Fretes en Gerrit en Lolita Venema van de Stichting Hawaiianmuziek en -Cultuur Nederland hebben hier naast een aantal andere personen aan meegewerkt.

2006

Speciale dank gaat uit naar:

  • Jean Thomassen
  • Riny Bade
  • Hans de Raaij
  • Peter Riethof †
  • Bert Bossink

 Bronnen:

  • Artikel uit Romance 1959
  • Artikel uit de AVRO Bode 24-05-1959 door Victor Conselman
  • Boek Haring & Hawaii 1992 door Lutgard Mutsaers
  • CD's Rarity Records - The Home Recordings vol.1 t/m 5 (Hans de Raaij

© pmouse, 06-2006